23.06.2022
Je hoort het van meer mensen: de afgelopen jaren lijkt de tijd wel gekrompen. De ruim twee jaren corona zijn als het ware in elkaar gevloeid. ‘Wanneer was dat ook alweer?’ vraag ik me veel vaker dan voorheen af.
Zo is het alweer een jaar geleden dat wij in aanwezigheid van de Koning de Eregalerij van de Nederlandse fotografie openden: onze vaste opstelling met de ontwikkeling van de Nederlandse fotografie in 99 bijzondere beelden. Van het ontroerend serieuze portret dat Isaac Asser in 1842 maakte van zijn dochter Charlotte, tot de opgewekte foto’s die Meryem Slimani anno nu maakt van haar moeder en die ze op Instagram plaatst. Meer dan 60.000 bezoekers trok de Eregalerij en we hopen er nog veel meer te verwelkomen, ook om in de tentoonstelling een 100ste foto toe te voegen.
Waar we alweer anderhalf jaar geleden mee begonnen: een grote inhaalslag om de Collectie van 5,6 miljoen beelden op orde te brengen. Met een extra bijdrage van het ministerie zijn vorig jaar acht nieuwe medewerkers aangetrokken, die kwetsbaar materiaal hebben schoongemaakt en omgepakt. Zo zijn de negatieven van Ata Kandó, waarvan de diaraampjes al waren aangetast, weggesleept voor de poorten van de schimmelhel. Bij het ordenen van het archief doen we ook ontdekkingen. Twee weken geleden hebben we een viertal glasnegatieven gevonden, die dateren uit eind negentiende eeuw. Wie de maker is en waar ze vandaan komen weten we niet, wel dat ze bijzonder zijn en dat er een sponskomkommer op een protestantse begraafplaats en een vijgcactus op staan.
Minder dan een maand geleden openden we de tentoonstelling Verbeelding, waarin 23 makers op eigen wijze hun verhouding tot de wereld laten zien. Samen roepen ze de vraag op 'wie vertegenwoordigt wie in de samenleving en in de fotografie?' Hun uiteenlopende werk heeft één overeenkomst: ze scheppen ieder een geheel eigen wereld.
En op 2 juli opent, als kers op de taart, de tentoonstelling Typisch Nederland van Jan Dirk van der Burg. In deze expositie rekent Jan Dirk van der Burg vrolijk af met het idee dat Nederland zo normaal is. Van het polderboeddhisme tot het vermommen van kliko’s – hij toont ons hoe bijzonder dit is. Typisch Nederland is een droogkomische reflectie en een unieke kijk op de alledaagsheid. In zijn werk sluit Jan Dirk van der Burg aan bij de traditie van fotografen met een kritisch-ironische blik op het alledaagse Nederland. Denk aan Hans Aarsman, Hans van der Meer en Marwan Bassiouni – allen opgenomen in de collectie van het Nederlands Fotomuseum en in de Eregalerij van de Nederlandse fotografie.
De tentoonstelling Typisch Nederland is het slotstuk van Jan Dirk van der Burgs ambtsperiode als Fotograaf des Vaderlands, en er is werk te zien dat hij in die periode heeft gemaakt. Ook hierbij speelt het verwateren van de tijd trouwens een rol. Jan Dirk werd liefst vier jaar geleden geroepen tot dit ambt, dat eigenlijk voor een periode van één, hooguit twee jaar was bedoeld. We zijn hem dankbaar dat hij het twee keer zo lang en met zoveel verve heeft volgehouden.
Dit najaar hopen we de nieuwe Fotograaf des Vaderlands bekend te maken. Tenminste, als we nog voldoende tijd hebben. Aan de slag!
