Rotterdam is een fotogenieke, dynamische stad. Daarom is een museum voor fotografie hier ook zo goed op zijn plek. Je zou bijna vergeten dat er twintig jaar geleden een strijd voor nodig was met Amsterdam om de komst van het Nederlands Fotomuseum te bewerkstelligen. Rotterdam won het getouwtrek en bood het museum een onderkomen in Las Palmas, de voormalige werkplaats van de Holland Amerikalijn aan de Wilhelminakade.
Werkgebouw "Las Palmas" van de Holland Amerika Lijn in aanbouw, Rotterdam (1949) © J. A. Vrijhof; Las Palmas, 2017 © StudioHansWilschut
Intussen doet Rotterdam zijn naam als dynamische werkstad volop eer aan. Wie nu vanaf de Erasmusbrug de Wilhelminakade opdraait richting Fotomuseum stuit direct op ingrijpende wegwerkzaamheden. Er wordt gewerkt aan laad- en losplekken tussen het World Port Center en de Cruise Terminal en er komen zogeheten ‘fietssuggestiestroken’ aan beide kanten van de straat.
Ook in Las Palmas zelf wordt de boel op de schop genomen. Er komt een nieuwe algemene entree van het monumentale pand, die het idee van een binnenstraat tussen de oost- en de westvleugel van het gebouw herstelt. En er komt een aparte ingang voor het museum, aan de Statendam.
Al deze bedrijvigheid sluit goed aan bij onze nieuwe tentoonstelling ‘Rotterdam Werkt’, die op 18 september opent. Rotterdam speelt de hoofdrol in deze expositie met honderden foto’s over leven en werken in de Maasstad. Ze zijn in de loop der tijd gemaakt door fotografen die in opdracht werkten van Rotterdamse bedrijven en organisaties. Veel van de foto’s worden nu voor het eerst aan het publiek getoond. Het waren gebruiksfoto’s met een verborgen leven in archieven en collecties. Het bewijst maar weer eens het belang van bewaarplaatsen van erfgoed, zoals het Rotterdamse stadsarchief dat belangrijk bijdroeg aan de tentoonstelling en het depot van het museum zelf met zijn ruim 5,5 miljoen objecten.
Binnenplaats Hofje Gerrit de Koker, Goudsesingel, 1989-1902, opdracht: vermoedelijk Stichting Hofje Gerrit de Koker © Willem Ganter / Stadsarchief Rotterdam
Samen vertellen al deze beelden één verhaal van een stad in voortdurende ontwikkeling. Uit de foto’s blijkt duidelijk: Rotterdam is de stad van de ‘wederafbraak’, zoals curator Frits Gierstberg het mooi verwoordt. Steeds weer krijgt de stad een facelift. Het fotogenieke zit hem in de architectuur, de skyline, de haven, maar zeker ook in de Rotterdammers zelf. Neem de beelden van fotograaf Willem Ganter die in 1898 bewoners van het hofje ‘Gerrit de Koker’ aan de Goudsesingel stokstijf liet poseren op de binnenplaats. Allemaal dankbare onderwerpen voor fotografen, die nu eindelijk het publiek krijgen die ze verdienen.
En met vooraf de excuses voor het ongemak; tijdens de verbouwing blijven we open. Het is alle moeite waard.